چاقی

چاقی چیست؟

چاقی نوعی بیماری است که با تجمع بیش از حد یا غیر طبیعی چربی می تواند سلامتی بدن شما را را مختل کند. براساس اعلام سازمان بهداشت جهانی ، چاقی به عنوان یک بیماری همه گیر جهانی مطرح است و بیش از 650 میلیون نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. چاقی عامل مهمی در ایجاد بسیاری از بیماری ها از جمله دیابت ، بیماری های قلبی عروقی ، اختلالات اسکلتی عضلانی و برخی سرطان ها است.

تعریف پزشکی چاقی مبتنی بر محاسبه شاخص توده بدنی (BMI) است ، یک فرمول که در آن وزن به واحد کیلوگرم که تقسیم بر مجذور (توان دوم) قد به واحد متر است. افرادی که دارای BMI 30 یا بالاتر هستند ، چاق محسوب می شوند. هم چنین BMI می تواند به عنوان معیاری برای بررسی سلامت کلی بدن شما ، مورد استفاده قرار گیرد.

علت چاقی

معمولاً ترکیبی از علل و عوامل موثر باعث چاقی می شود:

ارث و تأثیرات خانوادگی

ژن هایی که از والدین خود به ارث می برید ممکن است بر میزان چربی بدن شما و محل توزیع آن چربی تأثیر بگذارد. ژنتیک همچنین ممکن است در میزان کارآیی بدن شما برای تبدیل غذا به انرژی، چگونگی تنظیم اشتها در بدن و چربی سوزی بدن در طی ورزش نقش داشته باشد.

چاقی در خانواده ها ایجاد می شود؛ این فقط به دلیل ژن های مشترک آنها نیست. اعضای خانواده همچنین عادات غذایی و فعالیت مشابهی دارند.

انتخاب های سبک زندگی

رژیم غذایی ناسالم. رژیم غذایی با کالری زیاد، کمبود میوه و سبزیجات، مصرف زیاد فست فود و نوشیدنی های پرکالری و نوشابه ها، به افزایش وزن کمک می کنند.

کالری های مایع. افراد می توانند بدون احساس سیری کالری زیادی مصرف کنند، به ویژه کالری حاصل از الکل. سایر نوشیدنی های پرکالری، مانند نوشابه های قندی می توانند به افزایش وزن به صورت قابل توجهی کمک کنند.

عدم فعالیت. اگر سبک زندگی کم تحرکی دارید، می توانید به راحتی هر روز کالری بیشتری از میزان سوزاندن آن با ورزش و انجام کارهای روزمره دریافت کنید. نگاه به صفحه رایانه، تبلت و تلفن فعالیت کم تحرک است. تعداد ساعاتی که شما در مقابل صفحه مانیتور قرار دارید با افزایش وزن ارتباط بسیاری دارد.

بیماری های خاص و داروها

در بعضی از افراد، چاقی را می توان به دنبال یک علت پزشکی یافت؛ مانند سندرم پرادر-ویلی، سندرم کوشینگ و سایر شرایط. مشکلات پزشکی مانند آرتروز نیز می تواند سبب کاهش فعالیت شود که در نهایت ممکن است منجر به افزایش وزن شود.

اگر از طریق رژیم غذایی یا فعالیت جبران نکنید، برخی از داروها می‎توانند منجر به افزایش وزن شوند. این داروها شامل برخی از داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد تشنج، داروهای دیابت، داروهای ضد روان پریشی، استروئیدها و بلاکرها هستند.

مسائل اجتماعی و اقتصادی

عوامل اجتماعی و اقتصادی با چاقی ارتباط دارند. اجتناب از چاقی دشوار است؛ اگر مناطق ایمن برای راه رفتن یا ورزش نداشته باشید. به همین ترتیب ممکن است روش های سالم پخت و پز به شما آموزش داده نشود، یا به غذاهای سالم دسترسی نداشته باشید. علاوه بر این، افرادی که با آنها وقت می گذرانید ممکن است بر وزن شما تأثیر بگذارند؛ اگر دوستان یا اقوام چاقی داشته باشید، احتمال چاقی بیشتر می شود.

سن

چاقی می تواند در هر سنی، حتی در کودکان کم سن نیز رخ دهد. اما با افزایش سن، تغییرات هورمونی و سبک زندگی با فعالیت کمتر، خطر چاقی را افزایش می دهد. علاوه بر این، با افزایش سن، میزان عضله در بدن شما کاهش می یابد. به طور کلی، توده عضلانی کم منجر به کاهش متابولیسم می شود. این تغییرات همچنین میزان کالری مورد نیاز را کاهش می دهد و جلوگیری از اضافه وزن را دشوار می کند. اگر به طور آگاهانه چیزهایی را که می خورید کنترل نکنید و با افزایش سن از نظر جسمی تحرک بیشتری نداشته باشید، احتمالاً اضافه وزن پیدا می کنید.

عوامل دیگر

بارداری. افزایش وزن در دوران بارداری معمول است. کاهش این وزن برای برخی از خانم ها بعد از تولد کودک دشوار است. این افزایش وزن ممکن است به پیشرفت چاقی در زنان کمک کند. تغذیه با شیر مادر ممکن است بهترین گزینه برای کاهش وزن به دست آمده در دوران بارداری باشد.

ترک سیگار. ترک سیگار اغلب با افزایش وزن همراه است. در برخی از افراد، چاقی پس از ترک سیگار می تواند منجر به افزایش وزن کافی برای واجد شرایط چاقی بودن شود. اغلب این اتفاق می افتد در حالی که مردم برای کنار آمدن با ترک سیگار از غذا استفاده می کنند. با این حال، در دراز مدت ترک سیگار هنوز هم مزیت بیشتری نسبت به ادامه مصرف سیگار دارد. پزشک می تواند به شما در جلوگیری از افزایش وزن پس از ترک سیگار کمک کند.

کمبود خواب. کم خوابیدن یا زیاد خوابیدن می تواند باعث تغییر در هورمون هایی شود که اشتهای شما را افزایش می دهند. همچنین ممکن است هوس غذاهای پرکالری و کربوهیدرات کنید که می توانند در افزایش وزن نقش داشته باشند.

فشار. بسیاری از عوامل خارجی که بر روحیه و سلامتی شما تأثیر می گذارند ممکن است در چاقی موثر باشند. افراد معمولاً هنگام تجربه موقعیت های استرس زا بیشتر به دنبال غذای پرکالری هستند.

میکروبیوم. باکتری های روده تحت تأثیر آنچه می خورید قرار دارند و ممکن است به افزایش وزن یا کاهش وزن کمک کنند.

تلاش های قبلی برای کاهش وزن. تلاش های قبلی برای کاهش وزن و به دنبال آن بازیابی سریع وزن ممکن است به افزایش بیشتر وزن کمک کند. این پدیده که گاهی اوقات رژیم غذایی یو-یو نیز نامیده می شود، می تواند متابولیسم شما را آهسته تر کند.

علائم چاقی

علائم اصلی چاقی مقدار بیش از حد یا غیر طبیعی چربی بدن است. داشتن وزن اضافه همچنین می تواند منجر به علائم و نگرانی های دیگری از جمله:

• احساس کردن دم و بازدم و حرکات تنفسی
• افزایش عرق کردن
• خرخر و خرناس در خواب
• خستگی روزانه
• کمردرد و درد مفاصل
• اعتماد به نفس پایین و عزت نفس کم
• احساس انزوا
• افسردگی و اضطراب
• و اختلال عملکرد جنسی

علاوه بر این ، چاقی می تواند منجر به سایر مشکلات سلامتی از جمله فشار خون بالا ، کلسترول بالا ، دیابت نوع 2 و سکته مغزی شود.

درمان چاقی

کاهش وزن هدف اصلی درمان چاقی است. تحقیقات نشان می دهد در صورت اضافه وزن یا چاق بودن ، اگر فقط 5 تا 10 درصد از وزن بدن خود را کاهش دهید ، می توانید یک تغییر شگرف در سلامت خود ایجاد کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و دیابت نوع 2 را کاهش دهید.

اولین خط درمان چاقی رژیم و ورزش است. برداشتن قدم های هرچند کوچک به سمت یک سبک زندگی سالم تر ، مانند پخت و پز سالم، خوردن سبزیجات بیشتر و انجام پیاده روی 10 هزار قدم در روز ، می تواند تأثیر زیادی در کاهش وزن شما داشته باشد. در کنار این اقدامات ، کاهش با برنامه و منظم حتی مقادیر کمی از میزان کالری روزانه ، می تواند تاثیر قابل قبولی در کاهش وزن شما داشته باشد.

در حال حاضر انواع مختلفی از درمانها برای چاقی وجود دارد و از رژیم غذایی و تغییر شیوه زندگی گرفته تا داروهای ضد چاقی ، دستگاههای پزشکی و روشهای جراحی که باعث کاهش وزن می شوند مانند عمل جراحی چاقی (متابلیک) در دسترس است.

داروهای موجود برای درمان چاقی بسیار متعدد هستند و شامل محرک هایی که باعث کاهش اشتها و افزایش انرژی می شوند ، ضد افسردگی ها و سایر داروهای موثر در مغز برای کاهش اشتها به غذا ، داروهایی که به چربی موجود در رژیم غذایی متصل شده و باعث کاهش جذب چربی می شوند و داروهای ترکیبی هستند. پزشک شما ممکن است بسته به موفقیت در تغییرات سبک زندگی ، وزن و مشخصات عمومی سلامتی و سایر عوامل ، یک یا چند مورد از این درمان ها را در نظر بگیرد.

جراحی باریاتریک گزینه ای است برای افرادی که دارای چاقی هستند و قبلاً تغییر رژیم غذایی و شیوه زندگی و داروهای ضد چاقی را امتحان کرده اند و هنوز BMI 40 یا بیشتر دارند ، یا BMI 35 یا بیشتر با حداقل یک وضعیت پزشکی دیگر که به دلیل اضافه وزن ایجاد شده یا اضافه وزن می تواند آن بیماری زمینه ای را تشدید نماید.